Kalp Yetmezliği Nedir?
Kalp yetmezliği, Konjestif kalp yetmezliği olarak da bilinir. Kalbin vücudun ihtiyaçlarını karşılayacak kadar kan pompalayamadığı durumlara denir. Bazı durumlarda, kalbe yeteri miktarda kan girişi yapılamaz. Diğer durumlarda ise kalp vücudun geri kalanına yeteri miktarda kan pompalayamaz. Bazı insanlarda bu sorunların her ikiside mevcuttur.
Kalp yetmezliği terimi kalbinizin durduğu ya da çalışmayı durdurmak üzere olduğu anlamına gelmez ancak yine de tıbbi bakım yapılması gereken acil bir durumdur.
Kalbe yeteri miktarda kan sağlanamazsa ya da kalp vücuda yeterince kan pompalayamazsa, bu zaman ilerledikçe kalp yetmezliği problemini ortaya çıkarabilir. Bu durum yalnızca kalbin sağ tarafını etkileyebilir ve buna sağ kalp yetmezliği denir. Sol tarafını etkilediğinde ise sol kalp yetmezliği denir. Ancak her iki tarafın etkilendiği durumlar da vardır ve çoğu vakada kalbin her iki tarafı da etkilenmiştir.
Sağ kapakçıkta bulunan kalp yetmezliği, kalp oksijen almak için akciğerlere yeteri miktarda kan pompalayamazsa oluşur. Sol taraftaki kalp yetmezliği, kalp vücudun geri kalanına yeteri kadar oksijen bakımından zengin kan pompalayamazsa ortaya çıkar.
Sağ kapakçıktaki kalp yetmezliği ayaklardaki, ayak bileklerindeki, bacaklardaki, karaciğerdeki, karındaki ve boyundaki damarlarda sıvı birikmesine neden olabilir. Hem sağ hem de sol kapakçıktaki kalp yetmezliği nefes darlığına ve yorgunluğa da neden olabilir.
Kalp yetmezliğinin en büyük sebepleri kalbe zarar veren hastalıklardır. İskemik kalp hastalığı, yüksek tansiyon ve diyabet örnek verilebilir.
Kalp yetmezliği nedenleri ve risk faktörleri
Kalp kasına zarar veren şeyler ya da kalbin aşırı çalışması kalp yetmezliğine neden olabilir. Zamanla, kalp zayıflar. Bünyesinde kanı gerekli olduğu kadar dolduramaz ya da pompalayamaz. Kalp zayıfladıkça, bazı proteinler ve maddeler kana salınabilir. Bu maddelerin kalp ve kan akışı üstünde toksik etkisi vardır ve kalp yetmezliğini kötüleştirir.
Kalp yetmezliğinin nedenleri arasında şunlar vardır:
- İskemik kalp hastalığı
- Diyabet
- Yüksek tansiyon
- Diğer kalp rahatsızlıkları veya hastalıklar
- Diğer faktörler
Kalp yetmezliği açısından kimler risk altındadır?
Aşağıdaki insanların kalp yetmezliği geliştirme riski diğer insanlara göre daha fazladır:
- 65 yaş ve üstü kişiler: Yaşlanma kalp kasını zayıflatabilir. Yaşlı insanlar yıllardır kalp yetmezliğine yol açan hastalıklara sahip olabilir.
- Irk: Siyahilerde kalp yetmezliğine yakalanma olasılığı diğer ırklardan daha yüksektir. Ayrıca bu insanların genç yaşta semptomları olma, kalp yetmezliği nedeniyle daha fazla hastane ziyareti yapma ve kalp yetmezliğinden ölme olasılığı daha yüksektir.
- Fazla kilolu insanlar: Aşırı kilo kalbi zorlar. Obez olmak kalp hastalığı ve tip 2 diyabet riskinizi artırır. Bu hastalıklar kalp yetmezliğine yol açabilir.
- Kalp krizi geçiren kişiler: Daha önce kalp krizi geçiren bireylerin kalbi zarar görür ve kalp kasını zayıflatabilir.
Konjenital kalp kusurları olan çocuklar da kalp yetmezliği geliştirebilir. Bu kusurlar, bebek rahimdeyken kalp, kalp kapakçıkları ya da kalbin yakınındaki kan damarları doğru biçimde oluşmazsa ortaya çıkar. Konjenital kalp kusurları kalbin daha fazla çalışmasına neden olabilir. Bu durum, kalp kasını zayıflatır, bu da kalp yetmezliğine yol açabilir.
Kalp yetmezliği belirtileri nelerdir?
Kalp yetmezliğinin en yaygın belirtileri şunlardır:
- Nefes darlığı
- Yorgunluk
- Ayak bileklerinde, ayaklarda, bacaklarda, karında ve damarlarda şişme
Tüm bu belirtiler vücudunuzda sıvı birikmesinin sonucudur. Semptomlar başladığında, merdiven çıkma gibi rutin fiziksel efordan sonra yorgun ve nefes darlığı hissedebilirsiniz.
Kalbiniz zayıfladıkça semptomlar kötüleşir. Odanın içinde giyinip yürüdükten sonra yorgunluk duyabilir ve nefes darlığı hissetmeye başlayabilirsiniz. Bazı insanlar uzanırken bile nefes darlığı çekerler.
Kalp yetmezliğinden kaynaklanan sıvı birikimi de kilogram alımına, sık idrara çıkmaya, gece ve uzanırken daha kötü olan öksürüğe neden olur. Bu öksürük akut pulmoner ödemin bir işareti olabilir. Bu, akciğerlerinizde çok fazla sıvı biriktiği bir durumdur ve acil tedavi gerektirir.
Kalp yetmezliği tedavisi
Erken teşhis ve tedavi, kalp yetmezliği olan kişilerin daha uzun, daha aktif yaşamalarına yardımcı olabilir. Kalp yetmezliğinin tedavisi, kalp yetmezliğinin tipine ve şiddetine göre değişmektedir.
Kalp yetmezliği için tedavi aşağıdakileri içermektedir;
- İskemik kalp hastalığı, diyabet veya yüksek tansiyon gibi altta yatan nedenin tedavisi
- Semptomları azaltmaya yönelik tedavi
- Kalp yetmezliğinin kötüleşmesini durdurmak
- Yaşam sürenizi artırmak ve yaşam kalitenizi arttırmak
Tedaviler genelde kalp odaklı daha sağlıklı yaşam biçimi değişiklikleri, ilaçlar ve devam etmekte olan bakımı içerir. Şiddetli kalp yetmezliğiniz var ise, tıbbi prosedürlere ya da cerrahiye de ihtiyacınız olabilir.