Safra kesesi ağrısı, safra kesesi ile alakalı hastalığa bağlı herhangi bir ağrıyı tanımlamak için kullanılan her şeyi kapsayan bir terimdir. Safra kesesi ağrısına sebep olan belli başlı safra kesesi problemleri arasında safra koliği, kolesistit, safra taşları, pankreatit ve kolanjit bulunmaktadır.
Belirtiler farklılık gösterir ve belirli yiyecekleri tüketerek tetiklenebilir. Ağrı, altta yatan nedene bağlı şekilde aralıklı ağrı, sabit ağrı, karın ağrısı, arkaya yayılan ağrı olarak tanımlanır ve derecesi hafif ila şiddetli arasında değişebilir.
Safra kesesi ağrısı neden olur?
Daha önce belirtildiği gibi, safra kesesi ağrısına sebep olan belli başlı safra kesesi problemleri, safra koliği, kolesistit, safra taşı, pankreatit ve kolanjittir. Safra kesesinden kaynaklı temel ya da direkt olarak safra kesesini ilgilendiren iki en temel ağrı sebebi vardır:
- Herhangi bir kanalın safra kesesi taşlarıyla aralıklı veya tamamen tıkanması
- Kanalların kısmen veya tamamen tıkanması basınç ve iskemiye (bölgedeki kan damarlarının tıkanması nedeniyle yetersiz kan temini) neden olduğunda, çevre dokuların tahrişine veya enfeksiyonuna eşlik edebilecek safra taşı tortusu veya iltihaplanmış bitişik dokular
Safra taşı oluşumu genelde safra kesesinde olur, ancak herhangi bir kanalda da oluşabilir. Safra kesesi sıkıştığında (kas sistemi tarafından sıkıştırıldığında), safra genelde safra kanallarından oniki parmak bağırsağına gider.
Bununla beraber, safra kesesi taşları ya da safra taşı tortusu mevcutsa, çevre dokuya basınç uygulayarak kanalların kısmen ya da bütünüyle tıkanması meydana gelebilir. Bu durum kimi zaman lokal iskemiye neden olmaya yetecek kadar bile olabilir.
Bir takım diğer süreçler de safra kesesi ağrısına neden olabilir. Örneğin, safra yolları ve safra kesesinin enfeksiyonu, genelde safra taşı tıkanmasından sonra ortaya çıkar ve ağrıya neden olabilir.
Safra kesesi ağrısı belirtileri nelerdir?
Safra kesesi ağrısı belirtileri, nedene bağlı şekilde değişebilir ya da her insanda farklı hissedilebilir. Safra kesesi taşı olan pek çok insan asla ağrı hissetmeyebilir. Bununla beraber, safra kesesi ağrısında doktorun tanı koymasına yardımcı olan bazı varyasyonlar vardır.
- Biliyer kolik: Sağ üst karın ya da epigastrik bölgede ani ve hızla çoğalan ağrı; bazı kişilerde sağ omuza yayılan ağrı (ya da kürek kemiğinin ucunda sırt ağrısı) olur ya da ayrıca bulantı ve kusma gelişir. Ağrı genelde yaklaşık 1 ila 5 saat içinde azalır, ancak bazı durumlarda hafif bir ağrı yaklaşık bir gün devam edebilir.
- Kolesistit: Kolesistitin belirtileri arasında, sağ üst karın bölgesinde sağ omuza ya da arkaya yayılabilen şiddetli sabit ağrı, dokunulduğunda ya da basıldığında hassasiyet vardır. Diğer belirtiler arasında terleme, bulantı, kusma, ateş, titreme ve şişkinlik vardır. Bu rahatsızlıklar biliyer kolikten daha uzun sürer.
- Akalsist kolesistit : Kolesistit ile benzer semptomlara sahiptir. Bu durum ilgili bölgede travma gibi başka problemlerin komplikasyonu olarak ortaya çıkar. Hastalar şiddetli semptomlara sahiptir.
- Pankreatit: Safra kesesinden gelen safra taşları pankreas kanalını tıkayabilir ve sırta yayılabilen üst karın ağrısı, hassaslaşmış karın, yemekten sonra gelen daha fazla ağrı, bulantı ve kusma pankreatit belirtisi olabilir.
- Kolanjit: Kolanjit ateş, karın ağrısı, sarılık ve hatta hipotansiyon (düşük tansiyon) ve kafa karışıklığını içeren semptom ve bulgulara neden olur. Tıbbi bir acil durumdur.