Kurdeşen Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Kurdeşen ya da tıptaki adı ile ürtiker, cildin herhangi bir yerinde görülebilen ve genelde kaşınan düz kırmızı lekelerdir. Kurdeşen genelde yenen ya da cilde temas eden bir şeye alerjik bir reaksiyon olarak ortaya çıkar. Yiyecekler, ilaçlar ve bitkiler yaygın nedenlerdir. Fakat güneşe doğrudan maruz kalmak, stres, enfeksiyonlar da kurdeşenlere neden olduğu bilinmektedir.

Belirtilerine kısaca; hafif şişmiş deride kaşıntılı, batan pembe/kırmızı döküntü diyebiliriz. Kızarıklığın ciddiyeti artabilir ve azalabilir. Akut kurdeşen tipik olarak altı hafta içinde düzelir, ancak kronik kurdeşen aylarca ya da yıllarca devam edebilir.

Kurdeşen, özellikle çocuklarda genelde kendi kendine düzelir. Aksi takdirde, akut kurdeşen tedavisi, kaşıntı ve batmayı hafifletmeye yardım edecek oral antihistaminik ilaçları içerir. Antihistaminiklerle düzelmeyen kronik kurdeşenler ayrıca kortikosteroidler, antibiyotikler ve diğer kuvvetli ilaçlarla tedavi edilebilir.

Nefes almakta zorluk çekmediğiniz sürece bu durumu kendi başınıza, doktorunuza ya da eczacıya danışarak, antihistaminiklerle güvenle tedavi edebilirsiniz.

Kurdeşen neden olur?

Kurdeşen, bağışıklık hücrelerinden kaynaklanır. Mast hücreleri ve bazofiller, yabancı maddeler ile (enfeksiyon ve kanser gibi) savaşmada, hasarlı dokuya kan akışını düzenlemede ve yara iyileşmesinde önemli rol oynayan iki tür bağışıklık hücresidir. Bu hücreler ayrıca deriye kan damarlarının genişlemesine sebep olan maddeler salgılar.

Kan damarı genişlemesi ve beyaz kan hücresi tepkileri, kurdeşen ile yaşanan deride şişmeye neden olur. Salınan bu maddeler arasında histamin, bradikinin ve kallikrein bulunmaktadır. Mast hücresi aktivasyonuna şunlar sebep olabilmektedir:

• Bağışıklık aracılı aktivasyon: IgE antikorları, bir alerji (yani aşırı duyarlılık reaksiyonu) veya otoimmün bozukluk nedeniyle mast hücrelerine bağlanır.
• Bağışıklık aracılı olmayan aktivasyon: İlaçlar, mast hücrelerini doğrudan aktive edebilir veya daha sonra mast hücresi aktivasyonuna yol açan diğer kimyasal sinyaller üzerinde etki edebilir. Fiziksel veya duygusal stres, daha sonra mast hücrelerini aktive eden kimyasal sinyallerin salınmasına da yol açabilmektedir.

Kurdeşen belirtileri nelerdir?

Kurdeşenin belirtilerini sizler için derledik:

• Kızarıklık deriden biraz yüksekte olabilir.
• Kızarmış yamalar birbirine bağlanabilir.
• Kızarıklık genellikle 24 saat içinde bir noktada çözülür, ancak daha sonra başka bir yerde görünür.
• Kızarıklık vücutta dolaşabilir.
• Döküntü, kalem ucu kadar küçük veya yemek tabağı kadar büyük olabilir.
• Kaşınabilir, acı verebilir veya incitebilir.
• Kurdeşen, bir tetikleyici anlar içinde ortaya çıkabilir veya birkaç saat sonra başlayabilir.
• Akut ürtiker form, vakaların yüzde 70’inde ortaya çıkar ve altı haftadan az sürer. Genellikle alerjiye bağlıdır.
• Kronik ürtiker form, vakaların geri kalan yüzde 30’unda ortaya çıkar. Altı haftadan fazla sürer ve genellikle tanımlanamayan veya otoimmün nedenlerden kaynaklanır.