Çölyak hastalığı tahıllarda yer alan gluten proteininin bağırsakta reaksiyona sebep olması olarak tanımlanır. Peki çölyak belirtileri nelerdir?
Çölyak hastalığı, vücuda alınan gluten proteininin bağırsaklarda reaksiyona sebep olması durumu olarak tanımlanır. Halk arasında kimi zaman unlu mamul yiyememe rahatsızlığı, ekmek yiyememe hastalığı olarak da bilinir. Peki, Çölyak nedir? Çölyak hastalığı belirtileri nedir?
Çölyak nedir?
Çölyak hastalığı, vücuda alınan gluten proteininin bağırsaklarda reaksiyona yol açması durumu olarak tanımlanıyor. Çölyak, kalıcı bir hastalıktır. Yani hastalık kendiliğinden veya bir ilaç tedavisi ile geçmez.
Çölyak hastaları ekmek gibi gluten bulunduran bir ürün yediğinde vücutta ciddi bir reaksiyonlar ortaya çıkar. Bu tepki bağırsağın villi (ince bağırsağın iç duvarında bulunan küçük parmak benzeri çıkıntılar) adı verilen kısmına zarar vermektedir. Villi zarar gördüğünde, ince bağırsaklar besinleri düzgün şekilde emerek vücuda kazandıramazlar.
Sonuç olarak vücut yeterli besini alamaz ve kemik yoğunluğunun azalmasına, yetersiz beslenmeye, nörolojik hastalıklara sebebiyet verir.
Günümüzde insanlarda en sık rastlanan genetik hastalık olarak kabul bilinmektedir. Olgular asemptomatik olabileceği gibi, tanı gecikmesinde ölüme kadar gidebilecek geniş bir klinik yelpaze ile karşımıza gelebilmektedir. Çölyak hastalığı tanı öncesi yüksek morbidite ve mortaliteye neden olurken, tanı konulduktan sonra hastalık olmaktan çıkarak bir yaşam şekli haline gelmektedir.
Çölyak hastalığı belirtileri gıda alerjisinden çok daha farklıdır.
Eğer buğday alerjiniz varsa (Çölyakla aynı şey değildir), buğday içeren gıdaları yediğinizde gözlerde sulanma, kaşınma ve nefes alma güçlüğü gibi sorunlar yaşayabilirsiniz.
Gluten nedir? Zararlı mı?
Gluten, tahıllarda bulunan bitkisel bir proteindir. Aşağıdaki tahıl ürünlerde doğal olarak bulunur.
- Buğday
- Yulaf
- Çavdar
- Arpa
Yoğurulan bir hamurun elastik hale gelmesini sağlayan da glutendir. Sağlıklı kişiler tarafından tüketilmesinde bir sakınca yoktur.
Çölyak hastalığı belirtileri nedir?
- İshal. Bu belirti herhangi bir yaşta başlayabilir ve teşhisten önce yıllar sürebilir.
- Yorgunluk, halsizlik ve uyuşukluk.
- Gaz, karın bölgesinde gerginlik
- Kronik kabızlık. Bazı kişilerde ishalden daha sık görülür.
- Karın ağrısı ve gerginlik hissi.
- Bulantı, bazı durumlarda kusma.
- En yaygını demir veya folik asit eksikliğidir. Anemi, Çölyak hastalığı teşhisi konana ve glutensiz diyet uygulanana kadar diğer tedavilere cevap vermez, veya geçtikten sonra tekrarlar.
- Kemik yoğunluğu kaybı (Osteoporoz)
- Baş ağrısı veya genel yorgunluk
- Kemik veya eklem ağrısı
- Ağız ülseri
- Kilo kaybı
- Mide veya yemek borusunda yanma